mrt 31, 2022
Nucleaire geneeskunde is onmisbaar in de strijd tegen kanker
Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Ernst Kuipers heeft op 30 maart een bezoek gebracht aan de Energy & Health Campus in Petten. De minister sprak met medisch deskundigen en met de directie van NRG|PALLAS, over het belang van de medische isotopen productie, onderzoek en over het PALLAS-project. Speciale aandacht ging uit naar de ontwikkeling van nieuwe therapeutische isotopen en de samenwerking met universitair medische centra.
De minister liet zich bijpraten over de nieuwe behandelmethodes die ontwikkeld worden op het gebied van nucleaire geneeskunde en de vorderingen van de voorbereidingen voor de realisatie van de nieuwe PALLAS-reactor. Aansluitend heeft de minister bezoek gebracht aan de Hoge Flux Reactor.
Prof. Dr. Andor Glaudemans, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Nucleaire Geneeskunde, was ook aanwezig bij het werkbezoek van de minister en onderstreepte het belang van nucleaire medicijnen voor patiënten:
“Voor de ontwikkeling en productie van zowel de diagnostische als therapeutische medische isotopen zijn we voor een groot deel afhankelijk van een kernreactor,” aldus Glaudemans.
Leveringszekerheid van medische isotopen in de toekomst
Dagelijks zijn 30.000 patiënten afhankelijk van medische isotopen uit Nederland. Om leveringszekerheid in de toekomst te kunnen waarborgen wordt nu gewerkt aan de voorbereidingen voor de bouw van de PALLAS-reactor.
nov 15, 2021
Uit de startblokken! We zijn gestart met het maken van de Ontwikkelvisie voor de Energy & Health Campus (EHC). Met een fantastisch team van EHC betrokken partijen werken we de komende maanden aan deze Ontwikkelvisie. Samen geven we richting aan de ontwikkeling van de EHC naar een volwaardige campus op het gebied van duurzame energie en nucleaire gezondheid.
De ontwikkelvisie laat de mogelijkheden zien om de ambities van de bedrijven op de EHC te kunnen versterken én de ruimte te creëren voor nieuwe bedrijvigheid en onderwijs. Dit met aandacht voor het prachtige Pettemer tevens Natura 2000 duinlandschap wat de EHC omringd en de campuslocatie zo uniek maakt.
Waarom een EHC Ontwikkelvisie? “Het is belangrijk dat de Ontwikkelvisie voor de Energy & Health Campus er nu komt,” vertelt Baukje de Jong, EHC Campus Coördinator. “We hebben een tussentijdse balans opgemaakt en zijn tot de conclusie gekomen dat het gebied een grote toekomstbelofte in zich draagt. Er liggen geweldige kansen, maar die zijn nog niet goed zichtbaar. Met de ontwikkelvisie brengen we fysieke mogelijkheden van het terrein in beeld, kunnen we mensen enthousiasmeren en nog meer partijen aan de campus gaan verbinden. We geven richting aan hoe het campusterrein er over 5, 10 en 20 jaar uitziet? Wie, hoe en waar ontmoeten we elkaar? Welke faciliteiten delen we? Welke voorzieningen zien we op de campus? En ook aandacht voor duurzaamheid en slimme mobiliteitsoplossingen. In april verwachten we de ontwikkelvisie met een uitgewerkt voorkeursscenario te presenteren.”
Ontwerpteam Bij het samenstellen van de integrale Ontwikkelvisie werkt de EHC samen met een multidisciplinair ontwerpteam. Onder leiding van Proof of the sum wordt met Karres en Brands, Arup en VKZ BV gewerkt aan alle facetten.
Workshops en participatie Baukje de Jong: “We geloven in de kracht van samenwerking met onze partners. Juist door elkaar al in een vroeg stadium op te zoeken en te betrekken bij het maken van de Ontwikkelvisie, komen we tot een gedragen toekomstkoers. We houden workshops met onze ambassadeurs, bestuurders en halen ook ideeën en input op bij alle campusmedewerkers.”
Over de Energy & Health Campus De Energy & Health Campus (EHC) heeft de ambitie om de komende jaren verder ontwikkelen tot een volwaardige innovatiecampus. De bedrijven op de EHC vervullen in Nederland en wereldwijd, een cruciale rol bij de totstandkoming van innovaties op het gebied van duurzame energie- en mobiliteit-systemen (TNO, JRC/European Commission). En is ook toonaangevend in medische isotopenproductie en de ontwikkeling van nieuwe diagnostische en therapeutische medicijnen (Curium, NRG). Elke dag worden wereldwijd meer dan 30.000 patiënten met ernstige aandoeningen zoals kanker en hart- en vaatziekten geholpen met medische isotopen uit Petten. De komende jaren staat er veel baanbrekends te gebeuren op het campusterrein door onder meer de verwachte komst van de nieuwe Nuclear Health Center (NHC), de nieuwe PALLAS reactor en nieuwe R&D faciliteiten zoals het FIELD-LAB. Recent opende TNO het nieuwe Solar Lab genaamd Van den Kroonenberg.
nov 10, 2021
Op deze foto staan vlnr: mevrouw Van den Kroonenberg, Ton de Jong (TNO), mevrouw Van den Kroonenberg, Wim Sinke (TNO), Ilse Zaal (provincie Noord-Holland) en Marjan van Kampen (burgemeester Schagen)
Ilse Zaal, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Economie, verrichtte op 15 september de opening van het nieuwe TNO Solar Lab op de Energy & Health Campus in Petten. De provincie Noord-Holland investeerde 14 miljoen euro in de bouw en inrichting van het ultramoderne laboratorium. De provincie levert daarmee een belangrijke bijdrage om baanbrekend onderzoek naar nieuwe toepassingen van zonne-energie in Petten mogelijk te maken.

De opening van het Solar lab in Petten door Ilse Zaal
Volgens Ilse Zaal kunnen veel ondernemers profiteren van deze toepassingen. “Zonne-energie komt beschikbaar op plekken waar dat voorheen niet mogelijk was.”
Ton de Jong, managing director EnergieTransitie bij TNO: “We ontwikkelen in het Solar Lab met bedrijven, overheid en kennisinstellingen nieuwe soorten zonnepanelen en toepassingen, waarmee zonne-energie aantrekkelijk en kosteneffectief op grote schaal kan worden uitgerold. Dit is ontzettend belangrijk voor de opwekking van grote hoeveelheden duurzame elektriciteit als ook voor verdere kostenverlaging, beide noodzakelijk voor het succes van de energietransitie.”
Innovatie met Partners

Naast de investering van de provincie stelde het ministerie van Economische Zaken en Klimaat 5 miljoen euro beschikbaar voor geavanceerde apparatuur. In het Solar Lab onderzoekt, ontwikkelt en test TNO samen met bedrijven innovaties van nieuwe zonnecellen, ‑panelen en toepassingen. Deze technologische innovaties maken het mogelijk om zonne-energie op een goed ingepaste manier veilig en betaalbaar op te wekken in bestaande oppervlakken van gebouwen, infrastructuur en voertuigen, maar ook in het landschap of op water. Daarnaast werkt TNO met partners in het nieuwe Solar Lab aan het circulair maken van zonne-energie.
Van den Kroonenberg Laboratorium
Het nieuwe lab draagt de naam van de voormalige directeur van ECN, prof.dr.ir. Harry van den Kroonenberg. ECN bundelde in 2018 de krachten met TNO. Van den Kroonenberg is van grote betekenis geweest voor de ontwikkeling van zonne-energie en de samenwerking van kennisinstellingen met het bedrijfsleven en was ruim dertig jaar geleden een van de eersten die de aanzet gaf voor de energietransitie vanuit de overtuiging: “De enige vernieuwbare bron is kennis en niet aardgas.” Zijn weduwe was aanwezig bij de opening en onthulde de naam van het Solar Lab.
nov 10, 2021
Rondje Campus #1 geeft een kijkje tussen de Pettemer duinen waar de Energy & Health Campus ligt. In deze update vertellen medewerkers van EHC, TNO, NRG, Curium, JRC en PALLAS wat ze op de campus doen en welke ontwikkelingen op het campusterrein plaatsvinden. Kijk je mee?
sep 23, 2020
Een nieuwe mijlpaal voor de ontwikkeling van de Energy & Health Campus (EHC) in Petten: negen partijen met een vitale rol in de duurzame energie of de nucleaire geneeskunde tekenden voor de tweede keer het Energy & Health Campus Afsprakenkader voor behoud van innovatiekracht en werkgelegenheid binnen deze sectoren. Burgemeester van Schagen Marjan van Kampen – voorzitter EHC bestuurlijk overleg: “De afgelopen jaren is hard gewerkt aan het vormen van een sterke basis voor verdere ontwikkeling van deze campus in de Noord-Hollandse duinen. Dat heeft geleid tot het aanhaken van steeds meer partijen die geloven in de noodzaak gezamenlijk te blijven innoveren en investeren in een duurzame en gezondere wereld.”
Campus in de Noord-Hollandse duinen
Deze bredere ondertekening door partijen betekent een belangrijke stap vooruit om de EHC te laten uitgroeien tot een aantrekkelijke en inspirerende campus op het gebied van duurzame energie en nucleaire geneeskunde. De bedrijven op de campus in de Pettemer Duinvallei, te weten NRG, Curium, PALLAS, TNO en Joint Research Centre (Europese Commissie), zijn wereldwijd belangrijke spelers in hun vakgebieden. “Hoe meer relevante partijen meedoen, hoe meer impact we samen kunnen maken,” zegt Campus coördinator Baukje de Jong. “Het eerste Afsprakenkader liep augustus dit jaar af. Op basis van wat we met elkaar afgelopen jaren hebben bereikt, willen partijen de komende jaren hun samenwerking voortzetten. Het nieuwe Afsprakenkader vormt daarbij de basis voor de verdere bestuurlijke samenwerking, de inhoudelijke uitwerking van de Energy& Health innovatieopgaves en de positionering van de bijpassende R&D‑faciliteiten.”
Zichtbaarder, gebiedsontwikkeling uit startblokken
Baukje de Jong vervolgt: “Ook gaan we door met de gebiedsontwikkeling, de inrichting van het terrein zelf. Na een grondige planfase gaan we nu naar zichtbaardere acties in het gebied. Zo komt er op de campus een breed scala aan nieuwe faciliteiten van waaruit campusbedrijven gezamenlijk met relevante samenwerkingspartners kunnen werken aan doorbraken op het gebied van duurzame energiehuishouding en medische isotopen.”
“Verder wordt er gewerkt aan het verbeteren van de infrastructuur en de bereikbaarheid van de campus en zijn er volop ideeën om gezamenlijke campusactiviteiten met elkaar op te pakken. Ook komt er een programma dat de campus in verbinding brengt met kennis- en onderwijsinstellingen in Noord-Holland. Verder zijn we bezig met een plan voor een publiek Experience Center. Dit laatste is een lang gekoesterde wens van alle partijen om een multifunctionele publiekstrekker in het dorp Petten te creëren. Hier kunnen bezoekers een energie- en gezondheidsreis maken en van alles leren over de intelligente oplossingen en belangrijke werkzaamheden die op de EHC worden bedacht en uitgevoerd.”
Clusters voor energie en gezondheid
Baukje de Jong voegt toe: “Zoals de naam al doet vermoeden, kennen we twee clusters op de campus: één voor ‘Energy’ en één voor ‘Health’ met respectievelijk de aandachtsgebieden energietransitie en de nucleaire geneeskunde. De reeds aanwezige kennis en faciliteiten op het gebied van zonne- en windenergie, groene waterstofproductie, energie-efficiency, biobrandstoffen en biomaterialen in het Energy cluster wordt aangevuld met een nieuw SolarLab en een Battery Testing Facility. Hier wordt straks op veel verschillende manieren onderzoek gedaan naar duurzame energieproductie in samenwerking met universiteiten, andere toegepaste onderzoeksinstituten en het bedrijfsleven. Doel is om in 2050 voor Nederland een CO2-neutrale energiehuishouding te realiseren.”
Veelbelovende ontwikkelingen medische isotopen
De huidige Hoge Flux Reactor levert wereldwijd nu al 30 procent van de isotopen die gebruikt worden voor het stellen van diagnoses bij patiënten met kanker en andere aandoeningen. Zo’n 30.000 mensen worden per dag met isotopen uit Petten onderzocht. Daarnaast worden behandelingen (therapie) met medische isotopen steeds belangrijker. Baukje de Jong: ”Het Health-cluster in Petten is uniek omdat op één locatie de hele keten voor de productie en verwerking van medische isotopen aanwezig is. Deze uitgangspositie biedt kansen voor start-ups, kleine en grote bedrijven, universiteiten en UMC’s om vanuit zogenaamde gemeenschappelijke ‘processing facilities’ sneller tot productontwikkeling en productie van medische isotopen te komen. Daarvoor komt er naast de nieuwe PALLAS-reactor een onderzoeksfaciliteit, het FIELD-LAB, en een productiefaciliteit, het Nuclear Health Centre. Door veelbelovende ontwikkelingen en nauwe samenwerkingen met medische instellingen en de sector kan de nucleaire geneeskunde — en daarmee de patiënt wereldwijd — vertrouwen op de continue beschikbaarheid van een breed scala aan (nieuwe) medische isotopen vanuit Petten.”
Samenwerkende partijen
De partners uit het Afsprakenkader vertegenwoordigen de triple-helix overheid, kennisinstellingen en bedrijfsleven, een bewezen vruchtbare combinatie. De partijen die het Afsprakenkader II hebben ondertekend zijn: Gemeente Schagen, Provincie Noord-Holland, Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (ONHN), NRG, TNO, Curium, Joint Research Centre (Europese Commissie), Stichting Voorbereiding Pallas-reactor en Staatsbosbeheer. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat ondersteunt dit initiatief. EHC wordt mede mogelijk gemaakt door subsidies vanuit De Kop Werkt.

Van links boven naar rechts onder: Nico van Ginkel van Stichting Voorbereiding Pallas-reactor, Marjan van Kampen van Gemeente Schagen, Frank de Lange van Curium, Thijs Pennink van Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord, Piotr Szymanski van Joint Research Centre (Europese Commissie), Riena Tienkamp van Staatsbosbeheer en Maik Smit van NRG. Marco Schuringa van TNO staat niet op foto.

Gedeputeerde Ilse Zaal van Provincie Noord-Holland ondertekent het afsprakenkader 2 in het Provinciehuis.
jun 11, 2020
Afgelopen maand heeft de reactor in Petten een recordproductie gedraaid om dagelijks 30.000 patiënten te kunnen blijven voorzien van medische isotopen. Doordat transport en logistiek bemoeilijkt is door de Coronacrisis, wenden Europese producenten zich nu tot NRG. Jojanneke van Dongen, ketenmanager bij NRG en verantwoordelijk voor het betrouwbaar leveren aan de markt geeft aan: „Ook onder de moeilijke omstandigheden, die nu heersen in deze Corona-periode, hebben wij onze processen op orde en kunnen we betrouwbaar leveren.”
Vanwege het Corona-virus is het logistieke proces een stuk ingewikkelder en duurt het transport langer om de nucleaire medicijnen in de ziekenhuizen te krijgen. Medische isotopen vervallen ook tijdens transport, als dit transport langer duurt moet er voor dezelfde behoefte in het ziekenhuis meer bij NRG gemaakt worden. Mede daarom is er een grotere vraag naar medische isotopen.
„Naast de grote vraag naar Molybdeen-99, dat veelal wordt gebruikt om diagnoses te stellen van levensbedreigende ziektes zoals kanker, merken we vooral dat de vraag naar de behandelisotoop Lutetium-177 heel hoog is”, geeft Van Dongen aan. De medische isotoop Lutetium-177 wordt op dit moment gebruikt voor de behandeling van NeuroEndocrieneTumoren (NET) en is in ontwikkeling voor de behandeling van prostaatkanker, één van de meest voorkomende kankersoorten bij mannen.
In Nederland krijgen jaarlijks ruim 10.000 mannen prostaatkanker. Rond de 70% van deze mannen is 65 jaar of ouder. Door verbeterde apparatuur én het gebruik van medische isotopen is het mogelijk om het ziektebeeld in kaart te brengen en beter te behandelen.